سیب زمینی

سیب زمینی تو فرهنگ ما ایرونیا بیشتر معنی بی خاصیت و بی فایده رو می رسونه. اما من فکر می کنم که یه همچین ذهنیتی یه کم بی انصافیه. علتشم این نیست که سازمان ملل پائیز پارسال، سال ۲۰۰۸ رو به عنوان سال جهانی سیب زمینی اعلام کرد، با اینم کار ندارم که تو سال میلادی ۲۰۰۷، ۳۲۰ میلیون تن سیب زمینی تو دنیا تولید شد. چیزی که می خوام بگم اینه که سیب زمینی برخلاف انتظار خیلی ها یه ماده غذای مهمیه که معمولاً زیاد جدی گرفته نمی شه.

 

تاریخچه

بیشتر گیاهشناسا عقیده دارن که اصل سیب زمینی از کوههای آند (رشته کوههای آند تو آمریکای جنوبیه) اومده و اولین بارم آدما حدود ۷۰۰۰ سال پیش تو پرو کاشتنش. مردم امپراتوری اینکا از لحاظ غذایی کاملاً به دو محصول ذرت و سیب زمینی وابسته بودن. اونا روشهای آیش بندی و زراعت دوره ای خاصی داشتن که نذارن خاک فقیر شه و همیشه بهشون محصول خوبی بده. اروپائیا سالها بعد تو قرن شونزدهم از طریق اسپانیائیا با سیب زمینی آشنا شدن. اسپانیائیا امپراتوری اینکا رو ساقط کردن و به جاش استارت امپراتوری سیب زمینی رو زدن. سیب زمینی خیلی زود تو اروپا و کشورهای دیگه مثل هند پخش شد. تو قرن نوزدهم مردم اینقدر به سیب زمینی وابسته شده بودن که تو سال ۱۸۴۹ انتشار یه بیماری گیاهی تو محصول سیب زمینی باعث قحطی و مرگ یک چهارم جمعیت ایرلند شد^۱. الان دیگه سیب زمینی تقریباً تو تمام دنیا پخش شده و بعد از ذرت، گندم و برنج به عنوان چهارمین محصول غذایی مهم دنیا شناخته شده.

 

گیاه سیب زمینی

گیاه سیب زمینی یه گیاه بوته ایه که تا حداکثر ۱ متر ارتفاع می گیره و گلهای زرد و گاهی بنفش میده. قسمت مغذی گیاه یه غده های زیرزمینی سرشار از نشاسته است که به ریشه های گیاه متصلن. تکثیر سیب زمینی از دو روش ممکنه. روش اول مثل بقیه گیاها از طریق باروری گل و کشت دونه است و روش دوم تکثیر از طریق جوانه های روی غده است که بهشون چشم هم می گن. هر تیکه سیب زمینی که روش یکی دوتا چشم داشته باشه رو می شه، سبز کرد و یه بوته سیب زمینی کامل به دست آورد. سیب زمینی تنوع زیادی داره. بیشتر از هزار گونه سیب زمینی شناخته شده که از لحاظ اندازه، شکل ظاهری، رنگ پوست، رنگ گوشت و طعم با هم فرق دارن.

 

 

ارزش غذایی

سیب زمینی رو بیشتر مردم به عنوان یه منبع مهم کربوهیدرات و نشاسته می شناسن. اما جالبه که بدونین یه مقداری از کربوهیدرات سیب زمینی از نوع کربوهیدراتیه که جهاز هاضمه ما انسانا قادر به هضمش نیس و عملاً مثل فیبر عمل می کنه. سیب زمینی کلیم ویتامین و مواد معدنی داره. یه سیب زمینی معمولی ۲۷ میلی گرم ویتامین ث، ۶۲۰ میلی گرم پتاسیم، ۲ دهم میلی گرم ویتامین ب ۶، و یه مقداریم تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، فسفر، آهن، روی و منیزیم داره. روش طبخ سیب زمینی تاثیر زیادی رو ارزش غذائیش داره. مثلاً اگه سیب زمینی بعد از پخت، سرد بشه درصد کربوهیدرات غیرقابل هضمش از ۷ درصد به ۱۳ درصد می رسه. یه نکته دیگه اینکه اون قسمتی از گوشت سیب زمینی که درست زیر پوسته، ارزش غذایی زیادی داره واسه همینم بهتره سیب زمینی رو با پوست بپزید یا بخارپز کنید. آخرین مطلب اونکه سعی کنید حتی المقدور سیب زمینی رو ذخیره نکنید و اونو تازه بخرید و مصرف کنید.

 

^۱– نک به wikipedia.

 

منبع متن: سایت wikipedia

منبع عکس: ih3.ggpht.com

 

توجه! راستی فردا (جمعه ۳۱ خرداد) موسسه خیریه محک با همکاری کمیساریای عالی پناهندگان بازار سیب زمینی رو در محل بیمارستان فوق تخصصی سرطان محک برای کمک به کودکان مبتلا به سرطان برگزار می کنه. این بازار که تمام منافعش به کودکان مبتلا به سرطان تحت حمایت محک اختصاص داره فردا از ساعت ۱۱ صبح تا ۸ شب برقراره. آدرس: ابتدای اتوبان ارتش (جاده لشکرک)، سه راه ازگل، بلوار اوشان، بلوار جنت، بلوار محک، بیمارستان فوق تخصصی سرطان کودکان محک.

منبع خبر: ایسکانیوز